De effectentaks is al enkele jaren een vaste waarde in de Belgische fiscaliteit. Het tarief blijft 0,15% en de drempel 1 miljoen euro, maar sinds de Programmawet van 18 juli 2025 gelden er strengere regels. Nieuwe antimisbruikbepalingen en een verplichte melding van bepaalde transacties moeten ontwijking tegengaan en het toezicht aanscherpen. Onze experts vertellen je er gaan meer over.
Wat is de effectentaks?
De jaarlijkse taks op effectenrekeningen (JTER) is een belasting op het aanhouden van financiële instrumenten via een effectenrekening. Ze treft alle rekeningen waarvan de gemiddelde waarde over de referentieperiode (van 1 oktober tot 30 september waarbij de waarde telkens per einde kwartaal wordt beoordeeld) meer dan één miljoen euro bedraagt. Van zodra die grens wordt overschreden, geldt de heffing van 0,15% op de volledige waarde van de rekening. Aandelen, obligaties, beleggingsfondsen en andere producten die via een effectenrekening worden beheerd vallen onder het toepassingsgebied.
Nieuwe antimisbruikregels
De wetgever wil vermijden dat beleggers door technische ingrepen buiten het toepassingsgebied vallen. Vooral twee praktijken worden geviseerd:
1. het omzetten van effecten op een rekening naar effecten op naam;
2. het opsplitsen of overdragen van rekeningen zodat de waarde onder de drempel zakt.
Wanneer zulke verrichtingen plaatsvinden bij een rekening van meer dan één miljoen euro, gaat de fiscus er automatisch van uit dat het de bedoeling is om de taks te ontwijken. Dit vermoeden kan weerlegd worden, maar het is aan de belastingplichtige om te bewijzen dat er een andere, niet fiscale reden aan de basis lag. Denk bijvoorbeeld aan een schenking waarbij de ouder het vruchtgebruik behoudt, of een opsplitsing die voortvloeit uit een scheiding of overlijden.
Meldingsplicht sinds zomer 2025
Naast de antimisbruikregels voert de wetgever ook een meldingsplicht in. Sinds juli 2025 moeten banken en financiële instellingen elke omzetting of overdracht van effectenrekeningen boven de drempel van één miljoen euro doorgeven aan de fiscus. Die melding moet gebeuren binnen de maand en geldt ongeacht of de transactie fiscaal geïnspireerd is of niet.
Voor rekeningen die in het buitenland worden aangehouden, ligt de verantwoordelijkheid rechtstreeks bij de titularis. Wie dus een rekening buiten België beheert, moet zelf instaan voor het melden van de verrichting.
De gevolgen van deze verplichting zijn aanzienlijk
Voor banken betekent het een bijkomende administratieve last, en wie nalaat tijdig te melden riskeert een boete die kan oplopen van 250 tot 2.500 euro.
Voor beleggers verandert vooral de manier waarop verrichtingen worden beoordeeld: transacties die vroeger als louter organisatorisch werden beschouwd, komen nu onder een vergrootglas te liggen. Bovendien draagt de rekeninghouder zelf de bewijslast om aan te tonen dat de verrichting niet louter bedoeld was om de taks te vermijden.
Voor beleggers verandert vooral de manier waarop verrichtingen worden beoordeeld: transacties die vroeger als louter organisatorisch werden beschouwd, komen nu onder een vergrootglas te liggen. Bovendien draagt de rekeninghouder zelf de bewijslast om aan te tonen dat de verrichting niet louter bedoeld was om de taks te vermijden.
Meer inzage via CAP
Daarbovenop krijgt de fiscus meer toegang tot het Centraal Aanspreekpunt (CAP) van de Nationale Bank. Banken en instellingen zijn verplicht om de gevraagde gegevens aan te leveren, zodat de Administratie sneller en efficiënter kan controleren of de aangifte van de effectentaks correct is verlopen.
Wat betekent dit concreet?
Het tarief en de basis van de effectentaks blijven ongewijzigd, maar de manier waarop de fiscus toezicht houdt is fundamenteel veranderd. Verrichtingen boven de drempel worden nauwlettend gevolgd, banken hebben een rapporteringsplicht en rekeninghouders moeten zelf kunnen aantonen dat hun transacties een gegronde reden hebben. Wie nalaat tijdig te melden of geen overtuigende verantwoording kan geven, riskeert zowel financiële sancties als een herkwalificatie van de verrichting als misbruik.
Conclusie
De hervorming van juli 2025 legt de nadruk op controle en naleving. De overheid wil vermijden dat de effectentaks uitgehold wordt door creatieve constructies en geeft de fiscus meer slagkracht via meldingen en toegang tot gegevens.
Meer weten over onze diensten?
We helpen je graag verder.
Schrijf je in op onze nieuwsbrief